Portföy nedir? Yatırım portföyü nasıl yapılır?

Anahtar Bilgiler

• Yatırım portföyü, hisse senedi, tahvil, emtia, nakit ve nakit benzeri gibi finansal yatırımları içeren koleksiyondur.
• Risk toleransının belirlenmesi, yatırım portföyünün içeriğine dair önemli bir rehber sunar.
• Yaygın kanıya göre yatırım portföyleri, iyi çeşitlendirildikleri ölçüde başarılı olur.
• Yatırım portföyü türleri temel olarak beş başlıkta sıralanır: Hibrit, agresif, savunmacı, gelir odaklı, spekülatif.

Paparalı, çıktığımız yatırım yolculuğunda bilmen gereken kavramları özetlemeye “portföy” kavramıyla devam ediyoruz. Finansal yatırımların tamamını kapsayan çatı bir terim olan portföy, yatırım süreçlerindeki başarını da etkiler. İyi oluşturulmuş, risklerin çeşitlendirildiği bir portföy kayıpların önüne geçerken, doğru stratejilerle yatırım beklentilerine uygun olarak yapılan bir portföy amaçlarına ulaşmanı kolaylaştırır.

Doğrusu, yatırım yapmaya başladığın anda bir portföy sahibi olursun. Farklı şirketlerden aldığın hisseler, bankadaki döviz ya da altın hesabın, bunlar dışındaki tüm tasarrufların, sahip olduğun gayrimenkul ve taşınmazlar, her biri portföyünün bir parçasını oluşturur.

Şimdi gel, portföy nedir, yatırım portföyü nasıl yapılır sorularının yanıtlarını verip, iyi bir yatırım portföyü oluşturmanın yollarına odaklanalım. Çayın, kahven hazır mı?

Yatırım portföyü nedir?

Yatırım portföyü, hisse senetleri, tahviller, emtialar, nakit ve nakit benzerleri gibi finansal yatırımların bir koleksiyonudur. Yatırım portföyü denince akla ilk olarak hisse senedi ve tahvil gibi varlıklar gelse de yukarıda da belirttiğimiz gibi, gayrimenkul yatırımların, sahip olduğun orijinal sanat eserleri ya da bir girişim fikrine yaptığın katkılar da yatırım portföyünün parçalarıdır.

Bireysel bir yatırımcı olarak iyi bir yatırım portföyü oluşturabilmek için öncelikle yatırım hedeflerini ve risklere ne kadar açık olduğunu bilmen gerekir. Yatırımlarından beklentilerini netleştirirsen, neye yatırım yapman gerektiğine karar vermen de bir o kadar kolay olur.

Yatırım portföyü nasıl yapılır?

Bir yatırım portföyünün başarılı olmasının birincil koşulu, iyi çeşitlendirilmiş olmasıdır. Biliyorsun, tüm birikimini tek bir varlığa ya da hisse senedine yatırmak, karşı karşıya olduğun riskleri çoğaltır. Yatırımlarını uzun vadeli yatırım hedeflerine göre farklı enstrümanlar ya da hisse senetleri arasında çeşitlendirdiğinde ise riskleri dağıtmış, risk toleransını artırmış olursun. Bir enstrüman ya da hisse senedinde yaşayacağın kayıpları, portföyündeki diğer bir varlıkla karşılaman mümkün olur.

Şimdi dilersen, iyi bir portföy oluşturmak için izleyeceğiz üç adımı özetleyelim.

1. Finansal durumunu gözden geçir

   Yatırım portföyü oluşturmaya karar verdiğinde yapman gereken ilk şey, bireysel finansal durumunu değerlendirmek ve yatırımdan beklentilerini, yatırım hedeflerini belirlemendir. Bunu belirlerken yaşın, yatırımlarını büyütmek için ne kadar vaktinin olduğu, sermayen, birikimlerin ve gelecekte ihtiyaç duyacağın gelirler belirleyici olur. Örneğin bir üniversite mezunuysan, portföy oluşturmadan önce önümüzdeki yıllarda yüksek lisans ya da mesleki eğitimler için bütçe ihtiyacın olup olmadığını göz önünde bulundurman gerekir. Eğer emekliysen ve sabit masrafların dışında çocuğunun eğitim giderlerini karşılıyorsan, bir yeni mezundan daha başka bir strateji izlemen gerekir. Burada risk toleransı olarak tabir edilen terim devreye girer. Risk toleransını belirlemek için kendine “Yatırımlarımda daha çok tasarruf potansiyeli uğruna büyük kayıplar yaşamaya razı mıyım?” “Bu riski göze almaya hazır mıyım?” gibi sorular sorabilirsin.
   
   Burada vereceğin kararlar seni “agresif” ya da “muhafazakâr” yatırımcı kategorilerinden birine yerleştirir. Yüksek riski göze alan yatırımcılardansan elindeki nakit ve sabit gelirli menkul kıymet miktarını en az sınırda tutar, yüksek riskli yatırım ürünlerine yönelirsin. Eğer daha odağın sermayenin değerini korumaksa sabit gelirli menkul kıymetler portföyünde daha çok yer tutar.
    
   
   

2. Portföyünü oluştur

   Gördüğün gibi, finansal durumunu gözden geçirip beklentilerini netleştirdikten sonra yöneleceğin yatırım enstrümanlarını da belirledin. Portföyünü oluştururken yatırım yapacağın her varlığın kalitesini ve potansiyelini analiz etmelisin. Özsermayeni hisse senetlerine yatırıyorsan, senin için en iyi olacak şirketleri araştırmalı ve farklı endüstrilere ve şirketlere odaklanarak çeşitlendirme işlemini burada da yapmalısın. Hisse senetlerinin yanı sıra vade, tahvil türü, kredi notu ve genel faiz oranı ortamı gibi ayrıntıları değerlendirerek tahvillere, çeşitli varlık sınıflarını içeren yatırım fonlarına, ya da hisse senedi gibi işlem gören ve çok sayıda şirketin hissesini içeren bir sepet vazifesi gören borsa yatırım fonlarına yatırım yaparak portföyünü çeşitlendirebilirsin.
    
   
   

3. Analizlere ara verme

   Portföyünü oluşturduktan sonra periyodik analizleri sürdürmelisin. Hangi yatırım araçlarına ne kadar ağırlık verdiğini, farklı enstrümanlar arasındaki dengeleri, fiyat hareketlerindeki değişikliklere göre değerlendirmelisin. Öte yandan risk toleransın da zaman içinde değişebilir. Daha az risk almak, mevcut risklerini azaltmak istiyorsan portföyündeki hisselerin riskli sayılanlarını elden çıkarman gerekebilir.

Bu aşamaları uygularken aklının bir köşesinde riskleri azaltmak için portföyünü çeşitlendirmen gerektiğini tutmalısın. Yalnızca hisse senedi yatırımı yapıyorsan dahi, yatırım sermayeni kullanarak ne kadar çok farklı endüstri ve şirketten hisse senedine sahipsen, riskleri bir o kadar azaltabileceğini bilmelisin.

Yatırım portföyü türleri nelerdir?

Yukarıdaki anlattıklarımız, yatırımcının finansal özellikleri, risk toleransı ve iştahı gibi faktörlerin farklı yatırımcı türleri ortaya çıkardığı gibi, portföy türlerine de etki edeceğini gösterdi. Kabul gören portföy türlerini aşağıdaki başlıkta özetleyelim.

Hibrit portföy

Hibrit bir yaklaşımla oluşturulan bir portföy, hisse senetlerinin yanı sıra tahvil, emtia, gayrimenkul, hatta sanat eseri gibi varlıklar içerir.

Agresif portföy

Hisse senetlerine agresif bir yaklaşımla odaklanan portföyler, büyük getiri arayışıyla büyük riskler üstlenir. Agresif yatırımcılar, büyümelerinin ilk aşamalarında olan şirketlere odaklanır. Örneğin 2004 ortalarında Facebook'a yatırım yapmayı tercih eden bir yatırımcı olsaydınız, agresif bir yatırımcı sayılırdınız.

Savunmacı portföy

Savunmacı, defansif portföyler, gerilemelere ve düşüşlere daha dayanıklı olduğu kanıtlanmış temel tüketici ürünlerine odaklanır. Yüksek teknoloji yatırımlarındansa talebi hiçbir zaman bitmeyecek, günlük yaşam için gerekli ürünlerin üreticisi olan şirketler, savunmacı portföydeki ağırlığı oluşturur.

Gelir odaklı portföy

Temettü kavramıyla ilgili ayrıntıları şu yazımızda anlatmıştık. Düzenli temettü ödemesi şirketlerden oluşan bir portföy, temettü gelirlerine odaklanmıştır ve bu portföyden beklenen, pozitif nakit akışı üretmesidir.

Spekülatif portföy

Risk toleransı yüksek olan yatırımcılar, spekülatif portföyler oluşturmayı tercih eder. Örneğin halka arz sürecine giren şirketler bu yatırımcıların dikkatini çeker. Tek bir ürünle öne çıkan teknoloji ve sağlık şirketleri de bu kategoriye girebilir.

Papara Yatırım Hesabında portföyünü gör, kolayca yönet!

Paparalı, uzun bir kavramsal yolculuktan başarıyla çıktığın için seni tebrik ederiz. Karmaşık görünen yatırım dünyasının içine girdikçe bu dünyanın yoğun bir genel kültürle beraber geldiğini ve bir matematik problemi çözmek gibi keyif verdiğini göreceksin.

Bu keyfi yaşamak isteyen yatırımcı adaylarına, Papara Yatırım Hesabı ürünümüzle Amerikan borsaları Nasdaq ve NYSE’de listelenen yüzlerce, dünyaca ünlü şirkete yatırım yapma olanağı sunuyoruz. Apple, Walmart, Tesla, Amazon, Unilever gibi büyük şirketlerin ve ABD’de halka açılan yeni şirketlerin hisselerinin listelendiği Papara Yatırım Hesabında, parçalı hisse özelliğiyle bütçen kadar yatırım yapabilirsin. Örneğin, yatırım için ayırdığın 500 TL’lik bütçeni farklı şirketlerin hisselerini almak için kullanabilir, portföyünü farklı endüstri ve şirketlerle zenginleştirebilirsin.

Temettü yatırımcısı mı olmak istiyorsun? Yeni ve gelecek vaat eden teknoloji şirketleriyle risk toleransını artırmayı mı hedefliyorsun? Papara Yatırım Hesabında sunduğumuz özel seçki ve temalarla dilediğin çeşitte portföyü oluşturabilirsin.

Papara Hesabı Aç!